SKANSEN FORTYFIKACJI PANCERNEJ TWIERDZY TORUŃ - BATERIA AB IV

Wstępny projekt baterii został sporządzony 23.XI.1897 r. Wersję realizacyjną (wraz ze schronem amunicyjnym) przygotowano 8.VI.1898 r.
Zadaniem baterii było wzmocnienie południowo - zachodniego odcinka Twierdzy Toruń, mającego szczególne znaczenie w aspekcie zespołu fortyfikacji Linii Dolnej Wisły. Na odcinku tym wzniesiono w latach 1895-1896 jednowieżową baterię pancerną dla armaty 10cm. Bateria ta miała zostać rozwinięta do wersji dwuwieżowej jednakże projekt ten porzucono i bateria nie wyszła poza studium doświadczalne. W efekcie odcinek który planowano wzmocnić armatami pod pancerzem, pozostawał bez takowej osłony. Możliwe iż właśnie niespełnienie nadzieji pokładanych w Baterii AB IV zaowocowało powstaniem Baterii Półpancernej - obiektu znacznie prostrzego i tańszego a równocześnie mogącego uzupełnić lukę na odcinkach planowanych do ochrony obiektami pancernymi.


PROJEKT BATERII PÓŁPANCERNEJ

W latach 1898 - 1900 w Cesarstiw Niemieckim wybudowano łącznie 14 tego typu baterii. Na zachodniej granicy były to cztery w Twierdzy Strassbourg, trzy w Mutzig-Molsheim, cztery w Twierdzy Neubreisach. Na wschodniej powstała jedna bateria w Twierdzy Toruń oraz dwie w Twierdzy Grudziądz. Bloki bojow baterii realizowano w wersjach dwu kondygnacyjnych (pomieszczenia socjalno - magazynowe) i jednokondygnacyjnych (pomieszczenia magazynowe) dla trzech lub czterech armat.
Po roku 1900 zaprzestano budowy baterii półpancernych. Wpływ na to mogła mieć zarówno słabość samej koncepcji konstrukcji baterii jak i wprowadzenie do produkcji długo oczekiwanych armat 10cm pod pancerzem (pierwszą baterię z seryjnymi wieżami wzniesiono w Twierdzy Strassbourg w 1901r. - Kirschbaum Batterie).

WIEŻA S.L. ARMATY L/35 10cm
(10cm Kanone in Schirmlafette)
Bedienung der 10cm Kanone (in Schirmlafette), Berlin 1907

Blok bojowy baterii składa się z trzech stanowisk dla armat 10cm SL (10cm Kanone in der Schirmlaffette). Stanowiska przedzielone są skazamatowanymi trawersami z podręcznymi magazynami amunicji (łącznie na 1515 pocisków). Na lewym skrzydle usytuowano zdwojone stanowisko obserwacyjne: lekką kopułę obserwacyjną wz. 96 (L.) i otwarte, w formie ślimaka w bloku betonowym. W działobitniach montowano obrotowe lawety osłonięte lekkim pancerzem ze stali niklowej (przedni 80mm, tylny: 40mm). Na lawecie zainstalowana była płaskotorowa armata kalibru 105mm L/35, na naboje zespolone. Szybkostrzelność armaty: 9-10 strzałów na min., zasięg (w zależności od stosowanego pocisku) do ok. 10,5km.
Z uwagi na położenie w pierwszej linii umocnień, baterię osłonięto płytką fosą z zasiekami z drutu kolczastego i włączono w ciągłą linię ogniową piechoty w formie niskiego, spłaszczonego wału.

KOPUŁA OBSERWACYJNA P.B.St 96 (L.)
Panzerbeobachtungsstand 96 (Leicht)
Denkschrift uber die eingefuhrten Panzer, Berlin 1903

Baterię wyposażono w instalację łączności akustycznej (rury głosowe) i elektrycznej, łączące punkty obserwacyjne z wieżami i magazynami amunicji.
Koszt budowy baterii tego typu wynosił 312.000 mk, a z przepisowym zapasem amunicji (po 2000 nabojów na działo) 740.000 marek. Obsada składała się z oficera, 8 podoficerów, 37 kanonierów i 4 obserwatorów. Obsługę pojedynczej wieży stanowił podoficer i 6 kanonierów. Konstrukcje betonowe bloku bojowego baterii toruńskiej kosztowały 60.707 mk (wobec preliminowanych 60.900), a stanowiska obserwacyjne 20.665 mk. Jedna wieża kosztowała 41.000 mk (bez lufy), lufa 17.500 mk a wieża obserwacyjna 7.500 mk.
W 1906 r. Przygotowano w środkowej komorze amunicyjnej wnękę dla przechowywania zapasowej lufy armatniej kosztem 1 332 mk.
Na zapolu bloku bojowego, w odległosci ok. 70m, ulokowano główny magazyn amunicji dla baterii. Potężny 6-komorowy schron amunicyjny o identycznej konstrukcji silniejszych ścian i sklepień mieścił 6026 szt. amunicji oraz niewielki warsztat amunicyjny i pomieszczenie dla personelu. Koszt jego budowy wyniósł 90.711 mk. Amunicję dowożono kolejką wąskotorową torowiskiem ułożonym w zagłębieniu, wypłycającym się przy bloku bojowym.

W styczniu 1920r. przejęta (wraz z twierdzą) przez Wojsko Polskie w stanie zdewastowanym. Okres złomowania wież nie jest znany

   

Patronite 1.5 wsparli

napisz do nas: TTF


strona na serwerze www.fortyfikacje.pl