MUZEUM FORTYFIKACJI PANCERNEJ TWIERDZY TORUŃ

Fort św. Jakuba
  

 

 
Koszary Bramy Lubickiej

 

 

 

 
Brama Kolejowa

 

 

 

 
Podwalnia Kurtyny (Laboratorium)

 

 

 

 
Koszary Kaszownika (podwalnia koszarowa)
  

 

 
Piekarnia / Magazyn Prowiantowy

 

 

 

 
Bastion I

 

 

 

 
Magazyn prochowy (Kriegs Pulver Magazin)

 

 

 

 
Bastion IV (podwalnia koszarowa)

 

 

 

 
Bastion V (podwalnia - schron laboratorium)

 

 

 

 
Stacja pomp

 

 

 

 
Bastion VI (podwalnia)

 

 

 

 
Grodza V
    

 

    

 
Grodza VI
  

 

    

 
Koszary Nadwiślańskie (Racławickie)
  

 

   

 
Fort Kolejowy

 

 

 

 
Przyczółek Mostowy

 

 

 

 
Hangar Zachodni
Hangar Zachodni

 

 

 

 
Hangar Wschodni

 

 

 

 

 

Fort Ia (Fort I)

Jana III Sobieskiego, Feste Konig Wilhelm I, Buchtafort
Fort pancerny

1887 - 1893

Stan dobry. Zniszczona przeciwskarpa wraz z kojcami. Z 4 schronów baterii skrzydłowych 1 wysadzony. Doskonale zachowane formy ziemne. Wieże zachowne wraz z wyposażeniem.

2x WT. 90
Nie zachow. (1 w muzeum)
2x P.B.St. 87
Zachowane
4x  210mm H.P.T.
3 zachow., 1 wysadz.

J 1

J-1

B-59

Schron piechoty - "typ toruński"

1888 - 1889

Stan dobry.

J 2

J-2

B-57

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

A 1

A-1

B-56

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.

A 2

A-2

B-55

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.

M-1

B-58

Schron amunicyjny

1890

Stan bardzo dobry.

M 2

M-2

B-54

Schron amunicyjny

1890

Stan dobry.
Fort I (Fort II)

Stefan Czarnecki, Bülow

Główny fort artyleryjski

1889 - 1893

Stan dobry. Mocna przebudowa fabryczna - wiele przebić i zamurowań. Wnętrza silnie przekształcone. Oba schrony baterii skrzydłowych zachowane.

2x WT. 90
 
1x P.B.St. 87
Zachowane

J-3
Schron piechoty

1888 - 1889

Brak śladów w terenie.

J-4

B-49

Schron piechoty - "typ toruński"

1888 - 1889

Stan średni.

A-3

B-48

Schron artylerzystów

1888-1889

Stan średni.

M-3
Schron amunicyjny

1888-1889

Brak śladów w terenie.

M-4

B-47

Schron amunicyjny

1888-1889

Stan średni/dobry. Wewnątrz zachowany napis z II w.ś.

J-5 (Fort III)

Stanisław Jabłonowski, Werk L'Estocq

Schron piechoty z wodną fosą

1888 - 1890

Stan dobry.  

Dostępny po wcześniejszym umówieniu.

J-6

B-42

Schron piechoty - "typ toruński"

1887 - 1888

Stan dobry.

J 7

J-7

B-39

Schron piechoty - "wzór 1887"

1887 - 1889

 
Model bez latryny.

A-4

B-41

Schron artylerzystów

1887 - 1889

 

 Stan dobry.

M 5

M-5

B-45

Schron amunicyjny

1888

Stan dobry. W jednym z pomieszczeń zachowane filtry OC.

M-6

B-40

Schron amunicyjny

1887 - 1888

Stan dobry.
Fort II (Fort IV)

Stanisław Żółkiewski, Yorck

Główny fort artyleryjski

1878 - 1884

Stan dobry/bardzo dobry. Rewitalizowany, udostępniony do zwiedzania. Oskarpowania fos, kaponiery zachowane. Oba schrony baterii skrzydłowych zachowane.
2x WT. 90
Zachowane
1x P.B.St. 87
Zachowane

J 8
J-8

B-34

Schron piechoty - "typ toruński"

1887 - 1888

Stan dobry.

J-9

B-30

Schron piechoty - "typ toruński"

1887 - 1888

Stan dobry.

J-10
Schron piechoty - "typ toruński"

1887 - 1888

Stan dobry.

A-5
Schron artylerzystów

1887 - 1888

Wysadzona ruina.

A-6

B-32

Schron Artylerzystów

1887 - 1888

Stan dobry.

A 7
A-7

A-21

Schron Artylerzystów

1887 - 1888

Stan dobry/średni. Obiekt nietypowo z latryną

M-7

B-35

Schron amunicyjny

1888

Stan dobry.

M-8

B-33

Schron amunicyjny

1887 - 1888

Stan dobry.

M-9

B-31

Schron amunicyjny

1887 - 1888

Stan dobry.

Fort III

(Fort V)

Karol Chodkiewicz, Scharnhorst

Główny fort artyleryjski

1879 - 1884

Stan doskonały! Zachowanych wiele detali np. stolarka czy elementy modernizacji z 1914 roku. Oskarpowania fos, kaponiery zachowane. Oba schrony baterii skrzydłowych zachowane.

2x WT. 90
Zachowane
1x P.B.St. 87
Zachowane

J-11

A-20

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

J-12

A-20

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

A-8
A-8
Schron artylerzystów

1889

Stan bardzo dobry.

A-9
Schron artylerzystów

1889

Stan bardzo dobry.

M-10
Schron amunicyjny

1889

Wysadzona ruina.

M-11
M-11
Schron amunicyjny

1889

Stan bardzo dobry

Fort IIIa

(Fort VI)

Jerema Wiśniowiecki, Dohna

Fort pośredni piechoty

1889 - 1893

Stan średni. Zniszczone oskarpowanie fos na całym obwodzie, zrujnowane kojce przeciwskarpowe. Formy ziemne w lewej części zniwelowane. 

2x WT. 90
1 zachowana

J-13
Schron piechoty

1889

Wysadzona ruina

J-14

A-15

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

A-10
Schron artylerzystów

1889

Wysadzona ruina

A-11

A-17

Schron artylerzystów

1889

Stan średni.

M-12
Schron amunicyjny

1889

Brak śladów w terenie

M-13

A-16

Schron amunicyjny

1889

Stan średni

Fort IV

(Fort VII)

Tadeusz Kościuszko, Friedrich der Grosse

Fort główny artyleryjski

1879 - 1884

Stan średni. Zniszczone oskarpowanie fos barków i czoła, fosa nasady zabudowana. Kaponiery zachowane. Silna przebudowa fabryczna. Oba schrony bat. skrzyd.  zachowane - jeden zasypany, drugi obudowany.

2x WT. 90
Nie zachowane

J-15

A-11

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

J-16

A-10

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan średni.

A-12
Schron artylerzystów

1889

Wysadzona ruina.

A-13
Schron artylerzystów

1889

Stan bardzo dobry.

M-14
Schron amunicyjny

1889

Wysadzona ruina.

M-15
Schron amunicyjny

1889

Wysadzona ruina

Fort IVb

(Fort VIII)

Kazimierz Wielki, Herzog Albrecht

Fort pośredni piechoty

1890 - 1893

Stan zły. Zniszczone oskarpowania fos na całym obwodzie, Kaponiery i schron obr. wjazdu rozebrane. Uszkodzone konstrukcje murowane bloku wjazdowego i koszarowego. Oba schrony baterii skrzyd. wysadzone.

3x WT. 90
Nie zachowane

J-17

A-5

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan średni/dobry.

A-14

A-6 

Schron artylerzystów

1889

Stan średni.

M-16

A-7

Schron amunicyjny

1889

Stan średni/dobry

Fort IVa

(Fort IX)

Bolesław Chrobry, Heinrich von Plauen

Fort pośredni artyleryjski

1882 - 1885

Stan średni/dobry. Zniszczone oskarpowania fos obu barków i czoła. Silna przebudowa fabryczna - liczne przebicia i zamurowania, fosa nasady zabudowana. Schron baterii skrzydłowej zlikwidowany.

 
1x WT. 90
Nie zachowane

J-18

A-3

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Model bez latrytny.

J-19

C-102

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Model bez latryny 

J-20
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Wzór skrócony, bez latryny.

A-15

C-98

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry. Nietypowy - 6 komorowy.

M-17

C-97

Schron amunicyjny

1889

Stan dobry.

Fort V

(Fort XI)

Stefan Batory, Grosser Kurfürst

Fort główny artyleryjski

1877 - 1881

Stan średni. Zniszczone oskarpowania fos obu barków i czoła, fosa nasady zabudowana. Kaponiery zachowane. Przebudowa fabryczna. Oba schrony baterii skrzydłowych zachowane - 1 zasypany.
2x WT. 90
Nie zachowane 

J-21

C-100

Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Model bez latryny.

J-22
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry.

A-16
Schron artylerzystów

1889

Wysadzona ruina.

M-18
Schron amunicyjny

1889

Wysadzona ruina.

Fort Va

(Fort XII)

Władysław Jagiełło, Ulrich von Jungingen

Fort pośredni piechoty

1890 - 1893

Stan średni. Zniszczone fosy obu barków, betonowa przeciwskarpa czoła zachowana. Oba kojce przeciwskarpowe w ruinie (częściowo czytelne). W lewym narożniku czołowym eksperymentalne stanowisko armaty 10cm

2x WT. 90
Nie zachowane

J-23
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Zasypany w maju 2010r.

J-24
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan dobry. Zasypay w maju 2010r.

A-17
Schron artylerzystów

1889

Stan dobry/bardzo dobry.

A-18
Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.

M 19
M-19
Schron amunicyjny

1889

Stan dobry/bardzo dobry.

M-20
Schron amunicyjny

1888 - 1889

Stan bardzo dobry.

Fort VI

(Fort XIII)

Karol Kniaziewicz, Winrich von Kniprode

Fort główny artyleryjski

1880 - 1885

Stan bardzo dobry/dobry. Zniszczony zespół dziedzińca wjazdowego - efekt bombardowania w 1945r. Oba schrony baterii skrzydłowych zachowane.

2x WT. 90
Nie zachowane 

J 25

J-25
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan bardzo dobry.

J 26

J-26
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Stan bardzo dobry. Schron oszańcowany, na czole stanowiska dla Fahrpanzerów.

J-27
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Wysadzona ruina.

M 19

A-19

C-90

Schron artylerzystów

1889

Stan średni/dobry.

A 20
A-20

C-89

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.

A 21
A-21

C-87

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.
M-21

C-88

Schron amunicyjny

1889

Stan dobry.
M-22

C-86

Schron amunicyjny

1889

Stan dobry.

Fort VIa

(Fort XIV)

Józef Dwernicki, Herman Balk

Fort pośredni piechoty z wodną fosą

1889 - 1893

Stan bardzo dobry. 

2x WT. 90
Zachowane

J-28
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Wysadzona ruina. Częściowo zachowane trzy komory - zasypane.

J-29
Schron piechoty - "wzór 1888"

1889

Wysadzona ruina.

A-22

C-85

Schron artylerzystów

1889

Stan średni.

A-23

C-81

Schron artylerzystów

1889

Stan bardzo dobry.

M-23

C-84

Schron amunicyjny

1889

Stan dobry.

M-24

C-80

Schron amunicyjny

1889

Stan dobry.

Fort VII

(Fort XV)

Henryk Dąbrowski, Hermann von Salza
Fort główny artyleryjski

1880 - 1885

Stan średni. Zniszczone oskarpowania fos. Kaponiera czołowa i L.barkowa wysadzone, P. barkowa zachow. Przebudowa fabryczna - liczne przebicia i zamurowania, fosa nasady zabudowana. Oba schrony bat. skrzyd. zachowane.

    
  

   

J-30
Schron piechoty - "typ toruński"

1888 - 1889

Wysadzona ruina.

J-31

B-75

Schron piechoty - "typ toruński"

1888 - 1889

Stan bardzo dobry.

J-32
Schron piechoty - "typ toruński"

1888 - 1889

Wysadzona ruina.

A-24

Schron artylerzystów

1889

Wysadzona ruina.

A 25

A-25

C-76

Schron artylerzystów

1889

Stan dobry.

A-26
Schron artylerzystów

1889

Wysadzona ruina.

M-25
Schron amunicyjny

1888 - 1889

Wysadzona ruina.

M 26

M-26

C-77

Schron amunicyjny

1888 - 1889

Stan średni/dobry.

 

Bateria Nadbrzeżna (Fort X)

Batterie Grünthalmühle

Schron i bateria z wodną fosa
Stan średni/dobry.
Długa Bateria (Zwischenbatterie I-II)
Bateria

1884 - 1885

Stan średni. Z czterech schronów zachowane są dwa skrajne. Po wewnętrznych tylko ślady. Stanowiska ziemne artylerii całkowicie splantowane.

Bateria AB IV  

(AB IV)

Obiekt doświadczalny z wieżą armaty 10 cm

1896 - 1897

Stan dobry. Rewitalizowana przez TTF. Skansen Fortyfikacji Panernej Twierdzy Toruń.
1x wieża 10cm
Zachowana  
Bateria Półpancerna  

(10 cm Schirmlaffeten batterie)

Bateria półpancerna armat 10 cm

1898 - 1900

Stan średni. Rewitalizowana przez TTF. Skansen Fortyfikacji Panernej Twierdzy Toruń.
1x P.B.St. 96 L.
Zachowana
3x 10 cm Schirmlaffete
Nie zachowane
Bateria Półpancerna  

(10 cm Schirmlaffeten batterie)

Schron amunicyjny baterii

1898 - 1900

Stan dobry. Rewitalizowany przez TTF. Skansen Fortyfikacji Panernej Twierdzy Toruń.  
Bateria Panc. I (Panzerbatterie I)

Panzerbatterie Ulrich von Jungingen - Winrich von Kniprode

Bateria pancerna haubic

1899 - 1902

Stan bardzo dobry.
4x wieża haubicy 15cm wz. 95
Zachowane
1x P.B.St. 96
Zachowana
Bateria Panc. II (Panzerbatterie II)

Panzerbatterie Winrich von Kniprode - Herman Balk
Bateria pancerna haubic

1899 - 1902
Stan dobry.
4x wieża haubicy 15cm wz. 95
Nie zachowane
1x P.B.St. 96
Zachowana

 
T - 1  
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan dobry/bardzo dobry. Schron zachowany w całości. Zachowana betonowa rampa, platforma stanowiska dział. W terenie widoczny ślad po pancernym stanowisku obserwatora.

T - 2   
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan średni. Schron ma odsadzony strop. Zachowana betonowa rampa, platforma stanowiska dział.

 

T - 3   
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan średni. Na schronie zbudowany dom mieszkalny. Zachowane stanowisko dział z posadzką ceglaną.

T - 4
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan średni. Wtórny strop. 

T - 5   
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan średni. Schron ma nowy strop. Zachowana betonowa rampa, platforma stanowiska dział.

T - 6
Stanowisko tradytorowe 

1914
Wysadzona ruina. Praktycznie brak śladów w terenie.

T - 7
Stanowisko tradytorowe  

1914

Wysadzona ruina. Brak śladów w terenie. 

T 8
T - 8
Stanowisko tradytorowe 

1914

Stan zły. Zachowane ściany obwodowe schronu.  

 

T - 9
Stanowisko tradytorowe 

1914

Stan zły. Zachowane ściany obwodowe schronu.  

T - 10
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan zły. Zachowane ściany obwodowe i wewnętrzne schronu.  

T - 11
Stanowisko tradytorowe

1914

Stan średni. Schron ma wtórny strop. 

 

T - 12
Stanowisko tradytorowe 

1914

Stan dobry. Schron ma zachowany strop i ściany wewnętrzne.  

T - 13
Podwójne stanowisko tradytorowe  

1914

Stan zły. Zachowane ściany obwodowe i wewnętrzne. Oczyszczony   

T - 14
Stanowisko tradytorowe 

1914

Stan bardzo dobry. Schron zachowany w całości. Zachowana betonowa rampa ze stopniami i platforma stanowiska dział.

Schrony Odcinkowe  I (gazownia)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Nie istnieją. Grupa 4 schronów.

Schrony Odcinkowe  II (Targowa)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan średni/dobry. Z 5 schronów zachowane są 4. 1 obiekt wyburzony w 1/3, zasypany, nieprzekształcony, 3 stanowią podpiwniczenia - przekształcone. W jednym obiekcie blacha falista zachowana w pojedynczych komorach.

Schrony Odcinkowe III (Debowa Góra)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan średni. Z 5 schronów zachowane są wszystkie. 3 schrony przekształcone całkowicie na garaże - ściany frontowe niezachowane. 2 przekształcone częściowo (1 pełni funkcję mieszkalną). Brak blachy falistej.

Schrony Odcinkowe IV (Spomasz)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan zły/średni. Z 5 schronów zachowany jeden. 

Schrony Odcinkowe V (Kozacka)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan zły/średni. Z 5 schronów 1 zachowany w całości (przekształcony na garaże), 1 w połowie wyburzony (przekształcony), 1 wysadzony całkowicie (ślady w terenie), 2 bez śladu. Brak blachy falistej.

Schrony Odcinkowe VI (Bielańska)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan średni/dobry. Z 5 schronów 2 zachowane. 1 stanowi podpiwniczenie, 2 przekształcony w niewielkim stopniu. Brak blachy falistej.

Schrony Odcinkowe VII (Fałata)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Z 5 schronów nie zachował się żaden.

Schrony Odcinkowe  VIII (Poznańska)
Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan zły/średni. Z 5 schronów 4 nie istnieją. Zachowany jeden obiekt. Ściany wewnętrzne wyburzone, z zewnątrz obiekt obudowany. Brak blachy falistej.

Schrony Odcinkowe IX (Armii Ludowej)
Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan średni/dobry. Z 3 schronów wszystkie zachowane. 1 silnie przebudowany, 2 przebudowane w niewielkiej części. Brak blachy falistej.

Schrony Odcinkowe X (Łódźka)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan dobry. Z 5 schronów 3 zachowane. 1 silnie przebudowany, stanowi podpiwniczenie domu, częściowo rozebrany. W 2 obiektach w części zachowana blacha falista.

Schrony Odcinkowe XI (Podgórska)

Schrony odcinkowe rezerw

1914

Stan bardzo dobry. Z 5 schronów 3 zachowane. Elewacje bez zmian. Brak blachy falistej.

Schron Odcinkowy   XII (Cegielnia)

Schron odcinkowy rezerw

1914

Stan bardzo dobry. Elewacja bez zmian. Zachowana blacha falista, częściowo drzwi zewnętrzne.

Wartownia
Schron bierny

1914

Stan zły. Zachowana tylko konstrukcja betonowa, brak ściany frontowej, blachy falistej.

Schron łączności
Schron łączności

1914

Stan średni/dobry. Zachowana konstrukcja betonowa w całości. Brak blachy falistej. Częściowo zasypany.

Tradytor ckm
Schron bojowy ckm

1914

Stan zły/średni. Odsadzony strop, część wejściowa. Czytelny

Patronite 1.5 wsparli

napisz do nas: TTF

strona na serwerze www.fortyfikacje.pl